رفراندوم لوایح شش گانه

رفراندوم لوايح ششگانه

رژيم شاه پس از چند شكست پيدرپي، آخرين ترفند خويش، يعني طرح امريكايي انقلاب سفيد را در معرض افكار عمومي قرار داد و براي بستن دست مخالفان، مخالفت با هر كدام از اصول ششگانه(217) را به منزلهي نفي همهي موارد و معارضه با اصلاحات قلمداد كرد.

پوشش فريبندهي اين دام چنان بود كه بسياري از مخالفان رژيم، روشنفكران و كساني را كه ادعاي رهبري مبارزات ملي را داشتند، فريب داد و آنان با شعار اصلاحات آري، ديكتاتوري نه در حقيقت رژيم و اصلاحاتش را به رسميت شناختند.

امام خميني(قدس سره)، با توجه به اهدافي كه شاه و امريكا در پشت اين طرح بهظاهر اصلاحي داشتند، و عمق خطرات ناشي از آن، قدم به صحنهي مبارزه گذارد و با مطلع كردن علما و مراجع قم، و آگاهيدادن به مردمي كه در آستانهي يك فريب بزرگ قرار گرفته بودند، يورش همه جانبهاي را براي شكستن تهاجم جديد رژيم آغاز كرد.

امام(قدس سره) بر اساس خط مشي كلي نهضت، نخست در نشست علما و مراجع قم، پرده از اين توطئه برداشت و مقاصد شاه و امريكا را از اصول ششگانه، توضيح داد. در گام دوم از دولت خواسته شد نمايندهاي براي تشريح مقصود خود در زمينهي اصول ششگانه و انتقال نقطهنظرهاي علماي قم به دولت، به قم اعزام كند.

همانطور كه پيشبيني ميشد، توضيحات نمايندهي دولت براي مراجع قم نه تنها قانعكننده نبود، بلكه بر ابهام آن افزود و راه را براي امام براي برداشتن گام بلندتر، با ياري ساير مراجع، و به صحنه كشاندن مردم هموار كرد.

از آنجا كه هنوز برخي از علما و قشرهايي از مردم، به دليل نداشتن آگاهي كافي از اوضاع سياسي و جريانات پشت پرده، نسبت به سرانجام اين مرحله از مبارزه ترديدهايي داشتند، رهبر نهضت براي اتمام حجت به اين دو دسته، به منظور اخطار به دربار، از حضور مرحوم كمالوند كه عالم متنفذ منطقهي لرستان و از اساتيد سابق قم بود و براي اطلاع از تصميم مراجع به قم آمده بود، استفاده كرد و با جلب نظر علماي ديگر، وي را به مذاكره با شاه، براي انتقال نقطهنظرهاي حوزه در زمينهي پيآمدهاي وخيم مخالفت با مباني اسلام و خواستههاي ملت تشويق كرد.

ملاقات مرحوم كمالوند با شاه و هشدار خيرخواهانهي اين عالم بزرگ، تغييري در خط مشي دولت بهوجود نياورد، جز آن كه براي پيشگيري از اعتراض به رفراندوم كه حتي رژيم در جريان محاكمهي دكتر مصدق آن را غيرقانوني خوانده بود، نام رفراندوم را به تصويب ملي تغيير دادند.

بهدنبال بازگشت مرحوم كمالوند به قم زمينه براي دومين مرحلهي نهضت بهطور كامل كاملاً آماده و جرقهي آن با سخنراني روشنگرانهي امام زده شد.

امام در سخنرانيهاي خود، توطئهي مشترك شاه و امريكا را در پوشش انقلاب سفيد، خطري بزرگ عليه اسلام، ملت ايران و استقلال كشور ناميد و شكست رژيم در اين توطئه را به معني سقوط رژيم پيشبيني كرد و بر اساس آن، هشدار داد كه رژيم اينبار عقبنشيني نخواهد كرد و علما و مردم بايد خود را براي يك مبارزهي سخت و طولاني آماده كنند و جوانب امر را به دقت بسنجند كه در برابر خطرات و مصائبي كه ممكن است در آينده با آن روبهرو شوند تا چه حد ميتوانند استقامت نمايند.

در سخنرانيها، اعلاميهها و پيامهاي بعدي رهبر نهضت، مسائل اساسي آگاهيبخش و هشداردهنده به تدريج مطرح شد و روحانيت و مردم با عمق نهضت و آرمانهاي آن آشنا شدند. براي اطلاع از اين فرايند كه تأثير فراواني در تكامل نهضت داشت، لازم است با عنوانهاي برخي از اين مسائل آشنا شويم.

1. اگر تهديد و تطميع در كار نباشد و ملت بفهمد چه ميكند، اصلاحات، واقعي مورد تأييد جامعهي روحانيت اسلام و اكثريت قاطع ملت است.

2. رفراندومي كه امروز سرنوشتساز و قانوني شده است چگونه در گذشته ممنوع و جرم بود؟

3. بايد روشن شود كدام مقام صلاحيت اجراي رفراندوم را دارد.

4. اصولي كه براي مردم نامفهوم است، چگونه ميتواند مورد تصويب قرار گيرد؟

5. شرط اصلي يك رفراندوم و انتخابات، آزادي است، كه وجود ندارد.

6. تخلفات قانوني مسئولين، رفراندوم را لوث خواهد كرد.

7. كارگزاران اصلاحات اگر حسن نيت دارند و ميخواهند براي ملت كاري انجام دهند، چرا به برنامهي اسلام و كارشناسان اسلامي رجوع نكردهاند و نميكنند؟

8. اصلاحات ارضي به آن ترتيبي كه در دستور كار دولت قرار گرفته است، بازرگاني و كشاورزي را يكجا نابود خواهد كرد، و كشاورزان را به روز سياه خواهد نشاند.

9. اين رفراندوم اجباري، مقدمهاي براي از بين بردن اصول اسلامي است.

10. همان خطرهايي كه علماي اسلام در مورد انتخابات انجمنهاي ايالتي و ولايتي، براي اسلام، قرآن و مملكت احساس كردند و به خاطر آنها به مبارزه كشيده شدند، در مورد طرح جديد ـ انقلاب شاه و امريكا ـ نيز وجود دارد; با اين تفاوت كه ميخواهند همان مقاصد شوم را اينبار توسط مردم اجرا كنند.